Niets is minder waar. Veel jonge vluchtelingen komen uit een cultuur waar jeugdwerk (zoals wij dat beleven) niet bestaat. Je benadert hen dan ook best op een andere manier dan kinderen die wél zijn opgegroeid met jeugdwerk. Ze gaan zelf niet zo makkelijk de weg vinden. Je zal dus zelf naar hen op zoek moeten gaan.

Bij aanvang van je zoektocht dien je een onderscheid te maken tussen verschillende categorieën:

• Er zijn asielzoekers die in het opvangnetwerk wonen, terwijl ze wachten op een antwoord over hun asielprocedure. Dit opvangnetwerk wordt beheerd door Fedasil, waarbij het samenwerkt met verschillende partners zoals het Rode Kruis en Caritas.
• Wanneer asielzoekers erkend worden, worden ze vluchtelingen genoemd. Erkende vluchtelingen mogen nog twee maand in het opvangnetwerk verblijven, daarna moeten ze een eigen woning zoeken. De meeste vluchtelingen wonen dus in gewone woningen.

Doe zeker ook een beroep op jullie eigen jeugdwerkkoepel (Chirojeugd Vlaanderen, Scouts en Gidsen Vlaanderen, KLJ, KSA, ...) voor ondersteuning. Zij zijn zeker bereid om jullie mee op weg te helpen.

Kinderen en jongeren in het opvangnetwerk bereiken?

Deze groep is het ‘makkelijkst’ te bereiken. Deze vluchtelingen wonen immers in een bestaande structuur, waarin ze worden begeleid door personeel dat vaak ook de taak heeft hen toe te leiden naar een leuke vrijetijdsbesteding.

1. Opvangcentra

Veel jeugdwerkingen organiseren bij het begin van een nieuw werkingsjaar een spelnamiddag in scholen. Als er een opvangcentrum in jouw buurt ligt, loont het zeker de moeite om daar ook eens zo’n dag te houden. Op die manier bereik je niet alleen de kinderen, maar ook hun ouders en begeleiders.

Als je samenwerkt met centra, is het een gouden tip om met één contactpersoon te werken. Je zal zien dat dit veel misverstanden kan voorkomen. Aarzel niet om de telefoon te nemen en te bellen naar een opvangcentrum in je buurt. Elk opvangcentrum heeft een integratiemedewerker, die de rol als contactpersoon met veel plezier zal opnemen. Klik hier voor de contactgevens van de opvangcentra van Fedasil en van het Rode Kruis.

Ondanks het feit dat deze groep het makkelijkst te bereiken is, is het moeilijk om met hen een duurzame relatie op te zetten. Deze jongeren wonen namelijk enkel in het opvangcentrum tijdens hun asielprocedure. Op het moment dat ze een beslissing ontvangen, zullen ze moeten verhuizen. In het geval van een positieve beslissing naar een geschikte woning (en dat kan overal in België zijn). In het geval van een negatieve beslissing terug naar het land van herkomst.

2. Lokale opvanginitiatieven

Verscheidene OCMW’s organiseren lokale opvanginitiatieven (LOI’s), meestal in gemeubelde privéwoningen. De kans dat er zo’n LOI in jouw gemeente wordt georganiseerd, is erg groot. Één telefoontje naar het OCMW van je gemeente kan je meteen informatie opleveren over kinderen en jongeren die nieuw zijn in jouw gemeente. Vraag naar de persoon die verantwoordelijk is voor het LOI in jouw gemeente, en leg je voorstel uit.

Kinderen en jongeren buiten het opvangnetwerk bereiken?

De tweede groep, vluchtelingen die niet meer opgevangen worden in een centrum, zijn moeilijker te bereiken. Hoe kun je hen bereiken?

1. Via organisaties die met nieuwkomers werken

Hiervoor ga je best ten rade bij de organisaties die reeds met hen werken. Dit kunnen OCMW’s zijn, categoriale jeugdwerkingen, onthaalhuizen, de gemeente, integratiediensten, … Het loont ook de moeite om eens contact op te nemen met andere vrijwilligersgroepen. Een overzicht van vrijwilligersgroepen die actief asielzoekers en vluchtelingen begeleiden vind je op de sites van Vluchtelingenwerk Vlaanderen en Gastvrij Netwerk.

2. Via Onthaalklassen voor Anderstalige Nieuwkomers

Je kan jonge nieuwkomers ook bereiken via OKAN-klassen (OKAN staat voor Onthaalklassen voor Anderstalige Nieuwkomers). Dit zijn klassen met nieuwkomers van niet-Belgische of niet-Nederlandse nationaliteit die nieuw binnen komen in ons land en het Nederlands onvoldoende beheersen. Via het onthaalonderwijs probeert men deze leerlingen zo snel mogelijk Nederlands aan te leren.

Een lijst met scholen die onthaalonderwijs aanbieden in het secundair vind je hier.

3. Via het Sociaal Huis of de jeugddienst van je gemeente

Je kan ook eens aankloppen bij het Sociaal Huis of de jeugddienst van je gemeente. Zij zullen vaak een beter zicht hebben op de situatie in jouw gemeente.